MÜSİAD KIRSAL KALKINMA VE TARIMIN GELECEĞİ

120 SAYFA HAYVANCILIKTA YENI FIRSATLAR T ürkiye’de 2019 yılında 343 milyon adete ulaşan tavuk sayısı, kümes hayvanlarının yüzde 98.2’sini oluşturmaktadır. 2018 yılında 229.5 milyon ile en yüksek seviyesine ulaşan et tavuğu sayısı 2019 yılında bir önceki yıla göre yüzde 3.3 oranında azalmıştır. Kümes hayvan sayısının yüzde 63.6’sını oluşturan et tavuğu sayısı 2019 yılında 221.8 milyon adede düşmüştür. Türkiye’de tavuk eti üretimi ve kesilen tavuk sayısı, 2018 yılında tarihinin en yüksek seviyesine ulaşırken 2019 yılında azalış göstermiştir. Bir önceki yıla göre yüzde 0.8 oranında azalan Türkiye tavuk eti üretimi, 2019 yılında 2.1 milyon tona düşmüştür. Kesilen tavuk sayısı ise bir önceki yıla göre yüzde 1.7 oranında azalarak 1.2 milyar adet olarak gerçekleşmiştir. 2020 yılı Ocak-Nisan (4 aylık) dönemi tavuk eti üretim miktarı, yaklaşık 736 bin tona yaklaşmış olup, 2019 yılı aynı dönem üretimmiktarından yüzde 7.9 daha fazladır. Et tavuğu sayısı bölgeler bazında incelendiğinde, 2019 yılında Doğu Marmara ve Ege Bölgesi’nin toplamda yüzde 59.8 paya sahip olduğu görülmektedir. Doğu Marmara yüzde 33.5 ile et tavuğu sayısı bakımından lider konumdayken, Ege Bölgesi yüzde 26.3 ve Batı Marmara yüzde 14.3 paya sahiptir. 2019 yılında et tavuğu sayısının yarısından fazlası (yüzde 56.4) 5 ilde toplanmıştır. Manisa yüzde 12.6 pay ile en çok et tavuğu bulunan il olmakla beraber, Sakarya yüzde 12.6, Balıkesir yüzde 11.6, Bolu yüzde 10.8 ve Mersin yüzde 8.7 pay ile diğer önemli illerdir (TÜİK 2021). Mandalar, sığırlara göre daha geç gelişen hayvanlardır. Gelişmeleri 6 yaşına kadar devam etmektedir ve ortalama ömürleri 30 yıl kadardır. Manda, değişik çevre koşullarında dahi yetiştiricisini tatmin edebilecek derecede uyum kabiliyeti ve verime sahip olan, oldukça kanaatkâr bir hayvandır. Sığırla kıyaslandığında daha sert mizaçlı ve huysuz olsa da kısa sürede bakıcısına alışmaktadır. Genellikle kalitesiz, hacimli kaba yemleri çok iyi değerlendirir. Hayvan yetiştiriciliğinde yem, çok önemli bir unsurdur. Giderlerin büyük bir kısmını yemler oluşturmaktadır. Kaba yemler içerisinde kalitesi düşük, selüloz oranı yüksek olan yemler en ucuz yemlerdir. Mandalar bu gibi yemleri severek yedikleri gibi o oranda da verime dönüştürürler. Bataklık ve sazlık meralarda ucuz, kaba yemlerin bulunduğu bölgelerde, manda yetiştiriciliği oldukça ekonomiktir. Sığıra göre daha az ter bezi içerdiklerinden, yaşadığı yerde mutlak surette su birikintisi ya da göle gereksinim duyarlar (Soysal, 2006). Yürütülen çalışmalar mandanın kesif yem tüketiminin sığırdan daha az, kaba yem tüketiminin ise daha fazla olduğunu göstermektedir. 2002 YILINDA OLAN 50 BAŞ VE ÜZERI KIRMIZI ET ÜRETEN BÜYÜKBAŞ IŞLETME SAYISI, GÜNÜMÜZDE 7 KAT ARTARAK OLMUŞTUR. 4.300 31.419 Entansif hayvancılıkta göreceli olarak daha çok sermaye yatırımı yapılmakta ve daha yüksek verimlerle yüksek kâr elde edilmektedir. KIRSAL KALKINMA VE TARIMIN GELECEĞI RAPORU - 2021