MÜSİAD KIRSAL KALKINMA VE TARIMIN GELECEĞİ

SAYFA 143 Ü lkemiz hayvancılığında entansifleşme ve işletme ölçeklerinin artmasına rağmen istenen verim düzeyleri hâlen yakalanamamıştır. Bir ineğin bir litre süt üretmesi için memeden 400-500 litre kan geçmesi gerektiği hâlde ineklerin, yapılan durak yerlerinde yatamayıp, ayakta durmak zorunda kalmaları bunun göstergesidir. Hayvanın doğasına uygun olmayan barınaklar, hayvanlarda göze görünmeyen verim kayıplarına neden olmaktadır. Ayrıca inek yapısına uygun olmayan ahırlarda, ayak meme ve kızgınlık tespiti problemlerinde artış olması da bu kayıpların miktarını artırmaktadır. Genel olarak ahırların inşası ve ahır bölmeleri arası geçiş sağlayan koridorların, sığırların doğal davranışını sağlayacak veya bu doğal davranışı dikkate alacak şekilde tasarlanması gerekir. Kötü tasarlanmış tesisler, sığırlarda strese neden olarak hem hayvan hem de çalışanların yaralanma riski artar (Huhnke ve Harp 1998; Smith, 2002). Hayvan barınak tasarımının temel elemanı, doğru hayvan akışını sağlamaktır. Ayrıca hayvanlar çok çabuk öğrenerek işlem yapılan yerde (tartım olsun diğer işlemler olsun) yaşadıkları tecrübeyi unutmazlar. Bunun yanında hayvanların bireysel güvenlik bölgesi ihtiyacı nedeniyle birim başa ayrılan alanlarında gereksinmeleri de dikkate alınarak planlanma yapmak gerekir. Hayvanların doğal davranışlarını yaşamalarına fırsat vermeyen barınaklar, yapılacak işlerin zorlaşmasına, stresin artmasına ve yapılacak işin süresinin uzamasına, verim kayıpları ile ekonomik zarara neden olmaktadır. Barınakların sahip olması gereken minimum kapasite ve boyut, Bartussek (2002) tarafından Barınak Durum Puanı ile değerlendirilmektedir. Bu indeks ile barınağın hayvanların beklentisini ne ölçüde karşıladığı değerlendirilebilmektedir. Hayvancılık işletmelerinde hayvanlarla sürekli tırnak kesimi, sağım, tartım, ölçüm, yemleme ve hayvanların bir yerden diğer bir yere taşınması gibi birçok işlem yapılması gerekir. Bu uygulamalar bireysel olarak az sayıda hayvanla veya çok sayıda hayvanla, grup hâlinde çalışma şeklinde olabilmektedir. Tüm bu işlemler eğer doğru yapılamaz ise hem hayvan hem de insan için stres ve ekonomik kayıp nedeni olabilmektedir. Özelikle hayvan doğasına uygun tasarlanmış barınak, alet ve ekipmanların kullanılmadığı çiftliklerde kayıplar daha da artmaktadır. Hayvanlarla işlem yapmada ve barınak içi hayvan hareketlerinde ciddi problemler yaşanmakta ve hem çalışan hem de hayvan için stres kaynağı oluşmaktadır. Özellikle büyük entansif besi işletmelerinde hayvan tartımı yapılması, kârlılık açısından elzem iken bu zorluklar nedeniyle yapılamamaktadır. Hayvancılık çalışanları genel olarak vurmak, zorlamak, sopa kullanarak bağırmak ve elektrik şokları kullanarak hayvan yönetmektedir. Tarımsal üretimde verimliliği artırmanın en önemli yollarından biri de tarımsal mekanizasyondur. TÜİK VERILERINE GÖRE TÜRKIYE TARIM ENDÜSTRISINDE TRAKTÖR VE BIÇERDÖVER VARLIĞI BULUNUYOR. 1.125 MILYON 14.313 KIRSAL KALKINMA VE TARIMIN GELECEĞI RAPORU - 2021